Rynek ubezpieczeniowy charakteryzuje nieustanny rozwój. Polega on także na ciągłym zwiększaniu obszarów działalności człowieka, które można ubezpieczyć. Oferta towarzystw ubezpieczeniowych obejmuje swym zakresem coraz więcej ryzyk, które zagrażają tak firmom jak i osobom fizycznym. Istnieje jednak grupa ryzyk, od których ubezpieczyć się nie można. Definiuje się je jako ryzyka nieubezpieczalne.
Kiedy nie ma odpowiedzialności?
Kategorię ryzyk nieubezpieczalnych możemy podzielić na dwie grupy: ryzyka bezwzględnie nieubezpieczalne oraz ryzyka względnie nieubezpieczalne. Pierwszą grupę stanowią takie, których nie można ubezpieczyć przy obowiązujących przepisach prawnych. Będą to ryzyka, które zostały spowodowane na ogół umyślnie. Zdarzenia, które nie mogą zostać objęte ubezpieczeniem (względnie nieubezpieczalne) zawarte są w przepisach mówiących o warunkach ubezpieczenia poszczególnego ryzyka.
W ogólnych warunkach umowy ubezpieczenia opisane są w następujący sposób „Towarzystwo ubezpieczeniowe nie ponosi odpowiedzialności za szkody powstałe w następstwie…”. Najczęściej spotykane w warunkach umowy są ryzyka polityczne, takie jak: wojna domowa, rozruchy, akty terroru. Do grupy ryzyka nieubezpieczalnego zalicza się też strajki. Towarzystwo ubezpieczeniowe bierze pod uwagę jedynie szkody, jakie powstały w wyniku strajku. Istnieje możliwość włączenia wyżej wymienionych ryzyk do zakresu ubezpieczenia. Dotyczy to jedynie specjalistycznych ubezpieczeń.
Typowym ryzykiem jest zużycie się przedmiotu w wyniku jego eksploatacji. Towarzystwo ubezpieczeniowe nie poniesie za to odpowiedzialności, ponieważ faktem jest, że takie ryzyko na pewno wystąpi. Podobnie wygląda kwestia działań podjętych przez państwo. Dotyczy to jedynie ich prawomocnych konsekwencji. Przykładowo ubezpieczyciel nie odpowie za konfiskatę mienia, która nastąpiła zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa przez uprawniony organ. Towarzystwo ubezpieczeniowe nie zagwarantuje odszkodowania podmiotom gospodarczym, które podjęły błędne decyzje ekonomiczne. Mimo, że jest to ubezpieczenie korzystne dla przedsiębiorców, nie ma szans realizacji. Powodem byłaby konieczność przejęcia odpowiedzialności za decyzje ekonomiczne przez towarzystwo ubezpieczeniowe, jako podmiot zainteresowany. Stworzyłoby to stan bezkarności dla przedsiębiorcy, który ubezpieczył się od nietrafionych inwestycji. Zarząd firmy mając świadomość, że firma jest ubezpieczona np. od upadłości, mógłby podejmować nieracjonalne decyzje. W takiej sytuacji możliwe jest ubezpieczenie członków zarządu firmy w ramach OC. Należy jednak pamiętać, że takie rozwiązanie także nie zapewnia pełnej swobody w podejmowaniu decyzji. Nie ubezpieczymy się także od nałożonych na nas kar i podatków. Stanowią one świadczenia osobiste, które wymagają spłaty jedynie od dłużnika.
Nie jesteśmy w stanie przewidzieć
Towarzystwa ubezpieczeniowe starają się unikać ubezpieczenia konsekwencji promieniowania. Wynika to z faktu, że skutki napromieniowania mogą ujawnić się po pewnym czasie. Powodowane przez nie choroby mogą ujawniać się przez dziesiątki lat od zdarzenia. Podmioty, które wykonują czynności związane z promieniotwórczością, mają jednak prawo do ubezpieczenia na zasadach ogólnych. Ubezpieczyciel nie poniesie odpowiedzialności za konsekwencje „wynikające z powolnego działania czynnika szkodowego”. Ubezpieczenie ma za zadanie gwarantować pomoc w sytuacji nagłej potrzeby. Dotyczy to zdarzeń, których nie jesteśmy w stanie przewidzieć. Jeśli te warunki zostają spełnione, możemy liczyć na odszkodowanie. W przypadku negatywnych zdarzeń, których przebieg możemy przewidzieć, konieczne są czynności zapobiegawcze, nim powstanie szkoda.
Pod warunkiem
Obok ryzyk nieubezpieczalnych występują grupy ryzyk, które są ubezpieczalne, ale pod pewnymi warunkami. Najczęściej spotykanym tego typu warunkiem jest wykupienie dodatkowej składki. W ogólnych warunkach ubezpieczenia możemy wskazać takie ryzyka, które za dodatkową opłatą zostaną ubezpieczone. Możliwe jest wykupienie ubezpieczenia od ognia np. w przypadku budynku, który jest opuszczony.
Ryzyka ubezpieczalne wiążą się z dodatkowymi kosztami, których czasem jesteśmy w stanie uniknąć. Dlatego przy doborze ubezpieczenia odpowiedniego do naszych potrzeb, należy uważnie zapoznać się z warunkami i zakresem polisy.